Jens Stoltenberg bevestigt barslechte evolutie naar NAVO-norm voor België

Secretaris-generaal van de NAVO Jens Stoltenberg maakte gisteren zijn jaarverslag over 2022 bekend. Uit de cijfers blijkt dat er slechts zeven van de 30 NAVO-lidstaten vorig jaar de doelstelling om 2 procent van hun bruto binnenlands product (bbp) te investeren in defensie hebben gehaald. “Zoals verwacht voldoet ook België nog lang niet aan de doelstelling. Meer nog het defensiebudget blijft met 1,18% het op twee na laagste van alle lidstaten. Sinds de oorlog in Oekraïne groeit de druk om de NAVO-norm te halen nog sterker, toch blijven we achterop hinken. Als dit geen wake-up-call is voor de regering, wanneer worden forse investeringen in onze veiligheid dan wel doorgevoerd?”, vragen Kamerleden Peter Buysrogge en Theo Francken (N-VA) zich af.

In 2014 werd tijdens de NAVO-top in Cardiff afgesproken dat alle lidstaten van het militair bondgenootschap 2 procent van het bruto binnenlands product aan Defensie moeten uitgeven tegen 2024. Uit het jaarrapport van Jens Stoltenberg blijkt nu dat slechts zeven NAVO-lidstaten de norm in 2022 haalden. België bengelt onderaan de lijst en staat op de op twee na laatste plaats met amper 1,18 procent. Enkel Spanje en Luxemburg, al jaren het kleinste leger binnen de NAVO, geven nog minder uit aan defensie. Verder benadrukt Stoltenberg dat het investeringstempo niet hoog genoeg ligt. De Noorse NAVO-chef wil op de top van aankomende zomer in Vilnius een nieuwe en meer ambitieuze investeringsbelofte afleggen. De 2 procent moet een ondergens worden. Peter Buysrogge: “We waarschuwen hier met de N-VA-fractie al langer voor. In Litouwen komt er dus nogmaals bijkomende druk om toch extra inspanningen te leveren. Elf jaar na de afgesproken datum van 2024 zal ons land het minimum aan inspanningen nog niet eens bereiken. Stoltenberg zijn standpunt is duidelijk. Benieuwd hoe lang hij dit zal blijven tolereren.”

Strategische visie

Het STAR-plan van minister van Defensie Ludivine Dedonder mikt op 1,55 procent van het bbp aan defensie-uitgaven tegen 2030. Premier Alexander De Croo bevestigde op de NAVO-top in Madrid van juli 2022 het engagement om tegen 2035 de doelstelling van 2% te halen. “In de strategische visie van minister Dedonder uit 2022 is een traject vastgelegd om tegen 2030 te evolueren naar 1,55%. Vorig jaar werd nog afgesproken om 1,39 procent in 2025 en 1,47 procent in 2026 uit te geven. In een recente tekst volgend op de ministerraad van 27 januari spreekt men van respectievelijk 1,28 en 1,35 procent van het BBP. In plaats van een toename naar twee procent zien we dus eerder een afname. Onbegrijpelijk. De minister gaat zo los onder haar eigen doelen die ze vorig jaar nog stelde.”

Peter Buysrogge, tevens voorzitter van de Kamercommissie Defensie, ondervroeg minister Dedonder al meermaals over de defensie-inspanningen in het kader van de NAVO-engagementen. “Gisteren vroeg ik tevergeefs naar inzage in het Strategic level Report. Opvallend is dat de info die na een ministerraad werd gepubliceerd, blijkbaar van de website werd gehaald. Uit haar antwoord van gisteren lijkt de stelling dat door de hoge inflatie, het bbp stijgt, maar de effectieve budgettaire uitgaven niet in dezelfde zin evolueren, te kloppen. Zelfs de veel te lage doelstelling van 1,55 % in 2030 komt dus onder druk te staan door de hoge inflatie.”

De Vivaldi-regering dreigt aangesproken te worden voor het schenden van het ‘Halt-Any-Decline-principe’. Als deze trend zich verderzet, kan België op termijn mogelijk stagneren of achteruitgaan wat betreft procentuele defensie-uitgaven ten opzichte van het BBP. “Door het eerdere verzet van regeringspartijen Groen en Ecolo tegen de verhoging van het defensiebudget, loopt Defensie opnieuw achterstand op. Het was al langer duidelijk dat Groen dogmatisme onze defensieheropbouw schaadt, maar het is onbegrijpelijk dat deze regering met een ware oorlog in onze achtertuin investeringen in een slagkrachtige defensie niet vooropstelt. Wij rekenen op de forse en beloofde inspanning om naar 2% van BBP te gaan. Niet alleen om ons als trouwe NAVO-bondgenoot op te stellen, maar vooral om onze veiligheid te kunnen blijven garanderen”, besluit Theo Francken (N-VA).