NAVO-norm van 2% nog lang niet in zicht: “Komende jaren dalen beloofde defensie-uitgaven procentueel”

De ministerraad keurde op voorstel van Defensieminister Ludivine Dedonder (PS) het jaarlijkse Strategic Level Report over de defensie-inspanningen in het kader van de NAVO-engagementen goed. Een Franstalig persbericht bij deze beslissing van de ministerraad verraadt nu dat België verder wegzakt om aan de NAVO-norm te voldoen. “Nog geen jaar na de lancering van haar visie voor de toekomst van Defensie, lijken de doelen van de minister onbereikbaarder dan ooit. Ze verkoopt dit als een goednieuwsshow door de cijfers af te zetten tegen de achterhaalde doelen uit 2016. Juist nu in oorlogstijd, wanneer de druk om de 2% te halen ongenadig groeit. Hoe lang zal de NAVO dit nog blijven tolereren?”, vraagt Kamerlid Peter Buysrogge (N-VA) zich af.

In 2014 is tijdens de NAVO-top in Cardiff afgesproken dat alle lidstaten van het militair bondgenootschap 2 procent van het bruto binnenlands product in Defensie zullen investeren tegen 2024. De regering-De Croo heeft beslist om deze doelstelling ten laatste in 2035, ruim elf jaar na de deadline, te halen. België is al jaren één van de slechtste leerlingen van de NAVO-klas. In de strategische visie van minister Dedonder uit 2022 is een traject vastgelegd om tegen 2030 te evolueren naar 1,54%, bijlange na niet naar 2%. Vorig jaar werd er wel afgesproken om 1,39% in 2025 en 1,47% in 2026 uit te geven. Maar de verklaring vanuit de ministerraad deed bij N-VA de wenkbrauwen fronzen. Peter Buysrogge: “In deze recente tekst staat dat de inspanningen stijgen tot respectievelijk 1,28% en 1,35% van het BBP. In plaats van een toename naar de 2% zien we dus eerder een afname. Onbegrijpelijk. De minister gaat zo los onder haar eigen doelen die ze vorig jaar nog neerlegde.”

Minister Dedonder maakt zich hard dat de budgetten structureel stijgen in absolute cijfers, met 352 miljoen euro meer in 2023 en 341 miljoen euro in 2024. Maar het BBP wordt aangevuurd door de inflatie en zorgt ervoor dat, ondanks bijkomende middelen in het Belgisch leger via het STAR & Readiness plan, nooit de beoogde 1,54% in 2030 zal bereiken. Het pad naar de beloofde 2% lijkt nog veraf. “Laat 2025 juist het jaar zijn wanneer een groeispurt zich moet inzetten naar het doel voor 2030. De budgettaire effecten van het STAR-plan zouden zichtbaar moeten worden in 2026 wanneer de reeds goedgekeurde DIRS een boost geven aan onze defensie-inspanning. Jammer genoeg zien we het omgekeerde gebeuren.”

De Vivaldi-regering dreigt zelfs aangesproken te worden voor het schenden van het ‘Halt-Any-Decline-principe’. Als deze trend zich verderzet, dreigt België op termijn te stagneren of achteruit te gaan wat betreft procentuele defensie-uitgaven ten opzichte van het BBP. “Net op het moment dat we nood hebben aan bijkomende investeringen en deze investeringen duurder worden, worden de vooropgestelde doelstellingen neerwaarts bijgesteld. Nadat regeringspartijen Groen en Ecolo zich eerder al verzetten tegen de verhoging van het defensiebudget, loopt Defensie nu opnieuw achterstand op. Wij rekenen op de forse en beloofde inspanning van de regering om naar 2% van BBP te gaan zodat onze veiligheid kan gegarandeerd worden”, zegt N-VA Kamerlid Peter Buysrogge en voorzitter van de commissie Defensie.

Minder info voor Vlamingen?

Merkwaardig genoeg bevatte de Nederlandstalige versie van het persbericht niet dezelfde details als de Franstalige tekst. N-VA stelt zich vragen over de communicatie van de regering: voor Franstaligen een uitgebreid verslag onderbouwd met cijfers, voor de Vlamingen slechts de melding dat het is goedgekeurd. “De minachting tegenover de voornamelijk Vlaamse oppositie is alleszins niets nieuw, maar de informatieverstrekking vanwege de regering naar Vlamingen en naar Walen toe moet hoe dan ook maximaal identiek zijn.”