België laat schaduwoperatie tegen Puigdemont onderzoeken

Heeft de Spaanse geheime dienst Carles Puigdemont hier geschaduwd? Het Comité I gaat dat op vraag van N-VA-Kamerlid Peter Buysrogge onderzoeken, vernam De Tijd.

Het Comité I, de Belgische toezichthouder op de inlichtingendiensten, start een onderzoek om na te gaan of de Spaanse inlichtingendienst CNI in ons land de afgezette Catalaanse premier Carles Puigdemont heeft gevolgd. Dat is gistermiddag achter gesloten deuren afgesproken in de parlementaire commissie die het Comité I begeleidt.

Het onderzoek komt er op vraag van N-VA-commissielid Buysrogge. ‘Weken geleden heb ik inderdaad naar het Comité I een brief over Puigdemont gestuurd’, bevestigt Buysrogge. ‘Ik heb die brief gisteren in de commissie toegelicht en het Comité I start nu een onderzoek. Ik wil weten of op ons grondgebied een interventie heeft plaatsgevonden van de Spaanse inlichtingen- of veiligheidsdiensten. Hebben ze een track-and-tracesysteem gekoppeld aan de wagen van Puigdemont? Daarover is ook al een gerechtelijk onderzoek geopend. En als die schaduwoperatie plaatsgevonden heeft, gebeurde dat dan ook met medeweten van onze Belgische Staatsveiligheid?’

‘Die laatste vraag is belangrijk. Want Guy Rapaille, de voorzitter van het Comité I, was gisteren zeer formeel in zijn antwoord. Als een bevriende inlichtingendienst een interventie doet op ons grondgebied dan moet de Staatsveiligheid op de hoogte zijn. Dat is zo wettelijk geregeld en dat is ook de manier van samenwerken tussen de inlichtingendiensten in Europa. Maar als onze Staatsveiligheid op de hoogte was, is die dienst toch ook een ferm woordje uitleg verschuldigd. Als dat niet het geval was en het toch gebeurd is, is Spanje ons uitleg verschuldigd.’

Voor zover al bekend raakte in april, zou de Spaanse inlichtingendienst CNI hier effectief een legertje geheime agenten hebben ingezet om Puigdemont te volgen. Dat gebeurde onder meer door een gps-zender onder zijn auto te plaatsen. De Catalaanse politicus zou zich in ons land hebben verplaatst met een grijze Renault Espace. Toen die eind maart vanuit Puigdemonts villa in Waterloo naar Helsinki vertrok, zou een tiental Spaanse geheime agenten die rit hebben gevolgd, onder andere via het gsm-signaal van een van zijn medestanders. De Spaanse autoriteiten maakten daarvan gebruik om Puigdemont te laten oppakken zodra die op de terugweg de Duitse grens was overgestoken.

De kwestie is onlangs ook aangekaart in de commissie Binnenlandse Zaken van de Spaanse kamer. Een lid van de radicale Baskische partij EH Bildu wilde van de toenmalige conservatieve regering van premier Mariano Rajoy weten welk type gps-zenders de CNI gebruikt en hoe vaak die de voorbije tien jaar zijn ingezet. Voorts vroeg de Baskische verkozene of de CNI een gerechtelijke toestemming heeft om die gps-zenders in het buitenland te gebruiken en of die ooit ingezet zijn zonder die toestemming. Veel wijzer werden de leden van de Spaanse kamercommissie niet. ‘Staatsgeheim’, antwoordde de intussen weggestemde regering. (Lars Bové, de Tijd 13/06/2018)